Din ve siyaset ayrı fakültelerde ayrı bilim dalları olarak okutulabilir ama toplumdaki görünümleri ve sonuçlarım birbirinden kopuk değildir. Hatta tam tersi sıkı bir ilişki içindedir. Bu ilişki raslantısal ve geçici değildir. Her kilise devleti, her devlet de kiliseyi bir araç olarak görmüştür. Bu karşılıklı kullanımın modaliteleri, kullanış biçimleri farklı olabilir, ancak sonuç aynıdır.